Natuur- en landschapsbeheer met kleine herkauwers: duurzaam bedrijfsmanagement en rendabiliteit

Vegetatie
Meningen lopen uiteen over de precieze effecten van begrazing door schapen, maar volgende effecten worden beschreven: concurrentieverhouding tussen soorten, transport van zaden en vruchten, structuurvariatie van het begraasde terrein, nutriëntentransport en –afvoer, vermindering brandgevaar (door verjonging van de planten) en vegetatieontwikkeling (evolutie van open grazige naar struweel- en bosrijke begroeiingen).
 
Bodemverdichting
Betreding door vee leidt tot bodemverdichting. Daardoor neemt de doorluchtbaarheid van de bovenste bodemlaag af, evenals het vochtopnemende vermogen. Er ontstaan vaste paden en pleisterplaatsen. In een sterk betrede bodem kunnen bepaalde soorten planten gemakkelijker kiemen. De betredingsinvloed van het schaap is beduidend minder dan van paard of rund.
 
Micromilieus
Begrazing creëert micromilieus zoals veepaadjes, opengetrapte plekken en mierenbulten. Dit leidt doorgaans tot een grotere verscheidenheid aan planten- en diersoorten.
 
Cultuurhistorische waarde
Sinds eeuwen zijn schaapskuddes onlosmakelijk verbonden met het lokale landschap en vertegenwoordigen daardoor een belangrijke cultuurhistorische waarde. De aanwezigheid van cultuurhistorische waarden vergroot de waardering van een gebied door recreanten. Zo roept het zien van een schaapskudde in een heidelandschap bij veel recreanten een herinnering op aan hoe het vroeger was. Bij veel mensen zijn die soort herinneringen belangrijk voor hun culturele identiteit.
 
Aantrekkingskracht van dieren op mensen/sociaal karakter
De waardering van schaapskuddes door recreanten wordt onderstreept door de positieve invloed die dieren in het algemeen en landbouwhuisdieren in het bijzonder, op veel mensen hebben. In het geval van schaapskuddes kan worden gesteld dat de lammeren die in het voorjaar geboren worden de sterkste aantrekkingskracht op mensen hebben. Schapendrijven door herdershonden wekt veel interesse bij het publiek. Her en der worden de schaapskuddes ook ingezet in lesprogramma’s voor leerlingen. Ook bij het scheren van de schaapskudde is er veel interesse van derden.
Behoud van dierlijke biodiversiteit
In landschapsbegrazing worden vaak rassen ingezet die in het verleden voor deze doeleinden al hun nut hebben bewezen. Dit betekent vaak dat oude lokale zeldzame schapenrassen worden ingezet en op die manier opnieuw een plaats in de maatschappij krijgen en op die manier van uitsterven kunnen worden behoed. Kortom, dit is een manier om het levend agrarisch cultuurhistorisch patrimonium in stand te houden.